Voordat ik kinderen had, schreeuwde ik eigenlijk niet zo veel. Als ik ruzie had met een vriendje wel eens, maar sinds Ralph een jaar of twee is, is het schreeuwen een nare gewoonte geworden. De directe oorzaak is meestal wanhoop, machteloosheid. Het is als je dieper naar jezelf gaat kijken, het besef geen controle te hebben en dat weigeren los te laten. Want ik heb graag controle en ik ben er eigenlijk niet aan gewend dat ik het niet heb.
Ik kan me niet herinneren dat mijn ouders schreeuwden tegen mij. Waar heb ik het dan opgepikt vraag ik me af? Of is het een natuurlijk menselijk instinct en hebben mijn ouders zich niet zo machteloos gevoeld als ik?
Of kan ik het me niet meer herinneren en heeft het dus niet veel indruk gemaakt?
Ik heb vrijwel niet geschreeuwd naar mijn kind tot hij een zusje kreeg. Toen kwam ik steeds vaker in een situatie waarin ze beide iets van mij wilden ik de stress niet meer altijd kon handelen. Ik herinner me een eerste echte schreeuwpartij waar ook nog vastgrijpen aan te pas kwam. Ik had vermoedelijk de jongste aan de borst of op schoot. Het was een verschrikkelijk moment. Ralph bleef ergens om zeuren terwijl ik mijn aandacht bij Renza had. Plotseling trok ik het niet meer en heb ik hem gepakt bij zijn armen en harder dan ooit geschreeuwd "en NU is het KLAAR!" ...... Pfoe... we schrokken er allebei van en Ralph was er stil van en stopte met zeuren. In de uren die volgden was Ralph bijna lachwekkend gehoorzaam. Als het niet zo triest was geweest natuurlijk. Doordat hij zo braaf was, dacht ik erover of ik toch niet wat vaker streng moest optreden. Hij kon dus wél luisteren.... Daarbij kwam dat ik er een heel erg opgelucht gevoel bij had gekregen. Steeds maar mijn geduld bewaren, pffff zenuwslopend vond ik het eigenlijk en een keer goed schreeuwen luchtte enorm op. Dat was het begin van het einde.
De beloning van die ene keer zorgde er natuurlijk voor dat ik het vaker ging doen. Omdat wij de kinderen eigenlijk heel vrij opvoeden, en omdat Ralph dus heeft geleerd dat hij zelf mag ontdekken wat hij leuk vindt en wil doen, kan hij heel goed aangeven als hij iets niet leuk vindt. Hij is lekker eigenwijs en dat wil ik ook. Ik wil ook dat hij vooral van niemand zomaar iets aanneemt. Maar soms wil ik gewoon als moeder de autoriteit hebben van het gelijk. 'omdat ik het zeg' Dat zul je mij nooit horen zeggen, want dat vind ik echt een zwakte bod, maar ik denk het wel eens. Neem het nou maar van me aan, dan kunnen we door, denk ik dan. Maarja, als hij zijn eigen mening mag ontwikkelen hoort dat er ook bij en zal hij juist bij mij die grenzen uittesten.
Maar ik merkte ook dat het vaak sterker was dan ik. Dat er in mijn hoofd al een stem klonk die zei: bewaar je geduld, hou je gemak, niet gaan schreeuwen, probeer het te begrijpen, niet gaan schreeuwen....Dan dan hoorde ik mezelf toch ineens ongeremd tekeer gaan alsof ik bezeten was. Ik stelde mezelf dan voor als een soort muppet die alleen maar WRA WRA WRA WRA heel veel herrie maakte en wild van zich af schreeuwde.
Gedrag is aangeleerd en kan je weer afleren, daar ga ik met schreeuwen ook van uit. Ook al is schreeuwen misschien instinctief en zal het verergeren in situaties van wanhoop en machteloosheid, je kunt het wel degelijk beïnvloeden en het blijft toch ook een keuze. Als je bezoek hebt, kun je je ook inhouden toch?
Ik heb helaas ook nog de neiging om depressief te worden. Vermoeidheid en hormonen zullen daarbij een rol spelen en ik zie bij mezelf een hele cyclus elke maand weer terug komen in vier fases van ongeveer een week.
De eerste week is de week van gezonde tegenzin. Ik ben een beetje moe en voer de plannen die ik gemaakt heb uit, omdat ik dat toch ooit een goed idee vond, dus kom jongens, we gaan fietsen, kom op, we doen een klein eindje dan hebben we het maar gehad. Van binnenblijven wordt ik heel ongelukkig en zuurstof geeft je weer energie. Ik heb gedachten als "dat doe ik toch maar ff mooi" "nou ja, het kon erger" en "weer een dag overleefd"
De week daarna heet de week van de frisse moed. Ik voel me energiek en heb zin om van alles op te pakken. Ik bedenk allemaal plannen, neem een abonnement op de dierentuin, bedenk ik recepten en bereid ik dingen voor waar ik later profijt van heb zoals lasagne in de vriezer. Gedachten in mijn hoofd zijn heel vrolijk en zelfverzekerd, zoals "wat heb ik het lekker voor elkaar" "eigenlijk gaat het me heel makkelijk af, alles onder controle" en "wat treffen ze het toch met zo'n leuke mama"
Deze week wordt gevolgd door de week van de complete chaos. Tegen deze tijd is mijn huis een bende de naaimachine met vers opgestartte projecten ruim ik maar weer op, want ik heb er eigenlijk geen tijd voor en ik krijg de rest van de troep niet meer bij elkaar geveegd. Ik kan ook maar met moeite de moed opbrengen om iets op te ruimen en ik begin dingen te vergeten op mijn werk of thuis. Kom terug van boodschappen doen met het halve lijstje, laat mijn aantekeningen ergens liggen of ga van huis zonder mijn werktelefoon. "gatver ik moet van alles maar ik heb geen zin", "kan ik mijn man nog ergens de schuld van geven" en "oh leer ik het dan ook nooit" zijn gedachten die bij deze fase horen.
De laatste fase is de fase van wanhoop en ellende. Ik kan nu niets meer hebben, wil het liefst alleen nog slapen en mijn kinderen zijn eigenlijk vooral veeleisende lastposten. Mijn man heeft er al helemaal niets van begrepen. Die fase duurt gelukkig meestal maar een paar dagen , maar in deze dagen komen gedachten in mij op als: "was ik maar alleen op vakantie in Frankrijk", of "houden jullie eens even lekker allemaal je kop dicht" "ik moet me doodschamen dat ik mezelf moeder durf te noemen"
Gelukkig duurt deze fase altijd kort en kom ik snel weer in de fase van gezonde tegenzin. Nu ik het zo heb uitgeschreven bedenk ik me dat het ook wel heel vermoeiend is om mij te zijn.
Hoe dan ook, wat ik aan wil geven is dat naast aangeleerd gedrag er ook andere zaken meespelen zoals stress, vermoeidheid en hormonen. Er is misschien een zware studie nodig om dat echt allemaal te begrijpen, maar ik begin mezelf steeds beter te snappen waardoor ik het ook kan gaan voorspellen. Er zijn fases waarin ik mezelf moet vergeven dat het me niet lukt wat me op andere momenten wel lukt. Daardoor zal de stress verminderen en zal ik me minder machteloos voelen, wat een aanleiding kan zijn om te gaan schreeuwen.
Het gaat nu al twee dagen goed. Redelijk in die zin, dat we het huis uit komen zonder schreeuwen of stress van te laat komen. In situaties waar een van de kinderen boos werd, ben ik rustig gebleven en heb ik geluisterd en benoemd wat ik dacht dat de onderliggende emoties waren. Bij het naar bed gaan heb ik niet gedwongen, maar heb ik afgewacht tot de oudste zelf zover was om zijn pyjama aan te trekken. Dat liep in elk geval lekker. Vandaag hebben we koekjes gebakken. Gelukkig is mijn man niet te beroerd om als ik twee kledderkinderen probeer schoon te poetsen en de vloer te dweilen, de tafel af te ruimen met alle beslagkommen en potten met ingredienten. Ik zit in de fase van de frisse moed en besef dat ik afsteven op de chaos. We gaan het zien!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten